Optymalizator mocy w fotowoltaice – co to jest i do czego służy?
Optymalizator mocy to jeden z kluczowych elementów efektywnie pracującej instalacji fotowoltaicznej. Choć jego montaż nie jest obowiązkowy, brak optymalizatora powoduje znaczące straty energii. Czym właściwie jest to urządzenie i jak działa?
Co to jest optymalizator mocy?
Równomierny dostęp wszystkich paneli fotowoltaicznych do światła jest praktycznie niemożliwy, przez co pojawia się problem zacienienia. Wpływa ono na jakość pracy modułów, i to nie tylko tych, które czasowo nie mają styczności z promieniami słonecznymi. W podobny sposób na panele oddziałują zabrudzenia. Utrzymanie odpowiedniego stopnia wydajności całej instalacji PV jest możliwe dzięki optymalizatorowi. Urządzenie to ma za zadanie regulować i ograniczać niedopasowanie prądowo-napięciowe w poszczególnych modułach. Dodatkową funkcją jest monitorowanie pracy systemu i przesyłanie raportu o ewentualnych usterkach.
Dlaczego warto uzupełnić instalację fotowoltaiczną o optymalizator?
Pomimo istotnej roli, jaką optymalizator odgrywa w instalacji fotowoltaicznej, nie jest on elementem obowiązkowym. Panele mogą pracować bez jego “nadzoru”, ale ich efektywność będzie znacznie niższa. Powodem jest występowanie różnego rodzaju zaburzeń, takich jak zacienienie, zabrudzenia, a nawet starzenie poszczególnych modułów. Instalacja fotowoltaiczna, która nie jest wyposażona w optymalizator, działa w sposób szeregowy. Oznacza to, że choćby jeden pozostaje w cieniu, cała instalacja dostosowuje wydajność do najsłabszego ogniwa. Taki schemat powoduje znaczące straty energii, co finalnie przekłada się na wzrost kosztów. Tymczasem wystarczy zastosować optymalizator do fotowoltaiki, aby zwiększyć uzyski, a tym samym zredukować straty. Urządzenie to ma jeszcze jedną, bardzo istotną funkcję. W przypadku awarii umożliwia wyłączenie uszkodzonego modułu, a nie całej instalacji. Domownicy w dalszym ciągu mogą korzystać z zielonej energii, bez konieczności oczekiwania na naprawę usterki.
Kiedy optymalizator mocy jest niezbędny?
Instalacja fotowoltaiczna powinna zostać uzupełniona o optymalizator mocy w każdym przypadku. Trudno bowiem o takie usytuowanie paneli, które gwarantowałoby pełny dostęp do słońca. Niemniej jednak okazuje się niezbędna tam, gdzie występuje znaczne zacienienie albo przez dłuższą część dnia pewne moduły nie mają dostępu do światła. Wsparcie optymalizatora mocy będzie niezbędne, gdy dach budynku znajduje się w cieniu innych obiektów.
Optymalizator mocy – koszty zakupu i montażu
Koszt zakupu pojedynczego optymalizatora mocy to kilkaset złotych, jednak ostateczna kwota inwestycji zależy od rozpiętości instalacji. Warto mieć na uwadze, że urządzenie montowane jest przy każdym module, dlatego im więcej paneli PV, tym koszty związane z zakupem i montażem optymalizatorów będą wyższe. Analizując wydatki, trzeba też pamiętać o możliwościach, jakie daje to urządzenie. Straty energii w przypadku dużego zacienienia mogą być bardzo duże, co finalnie przekłada się na wzrost kosztów użytkowania fotowoltaiki. Oczywiście, jeśli mamy do czynienia z bardzo dużym zacienieniem, optymalnym rozwiązaniem może okazać się montaż instalacji w innym miejscu, niż na dachu budynku. W takim przypadku optymalizatory mocy mogą okazać się mało efektywnym rozwiązaniem.
Nie tylko zacienienie, czyli kiedy optymalizator jest niezbędny?
Zacienienie to poważny problem, który w przypadku instalacji bez optymalizatora mocy znacząco wpływa na ilość wytworzonej energii. Niemniej jednak panelom zagraża nie tylko cień. W przypadku wieloletnich instalacji PV często pojawiają się zabrudzenia, które również wpływają na efektywność. Czyszczenie paneli fotowoltaicznych nie jest rutynową czynnością, a ze względu na ich usytuowanie często wymaga pomocy specjalistów. Niektórzy, ze względu na wysokie koszty, rezygnują z pielęgnacji, co nie jest dobrą praktyką. Optymalizator mocy pomoże również w przypadku nierównomiernego starzenia paneli. Tutaj ponownie – z problemem tym borykają się zwłaszcza właściciele wieloletnich instalacji, choć w przypadku słabej jakości wykonania może on pojawić się również w młodszych modelach. Kwestię montażu optymalizatora mocy warto omówić ze specjalistą już na etapie projektowania systemu. Dzięki temu będzie można w pełni czerpać z paneli już od samego początku użytkowania, co przełoży się na krótszy okres zwrotu nakładów pieniężnych.